Challenges

Een robotarm die meebeweegt met de mond en verschillende soorten bestek kan gebruiken en die ook de soep warm houdt. Dat is één van de verrassende oplossingen die studenten en leerlingen hebben bedacht om te kunnen eten zonder handen.

Tijdens de eindpresentatie van de zorgchallenge ‘Eten zonder handen’ bij Rijndam Revalidatie in Rotterdam presenteerden Technasium-leerlingen van Melanchthon Bergschenhoek en Oranje Nassau College Parkdreef, IT-studenten van De Haagse Hogeschool en Verpleegkunde-studenten mboRijnland uit Zoetermeer hun oplossingen aan elkaar. Een unieke samenwerking tussen voortgezet onderwijs, mbo en hbo.

Bij de opening van de eindpresentatie kijkt Jaya (vierdejaarsstudent Verpleegkunde bij mboRijnland) terug op een effectieve samenwerking: “We hebben elkaar echt nodig. Wij hebben ervaring met het werken met zorgprofessionals en hebben cliënten in beeld die behoefte hebben aan een eetrobot. Deze input konden de HBO-ICT-studenten en leerlingen van de middelbare scholen meenemen bij het bedenken en maken van de robotarm. Mooi dat dit wordt doorontwikkeld tijdens een volgende zorgchallenge bij Rijndam.”

Zonder te knoeien
Daarna trappen de HBO-ICT-studenten af met hun eindpresentatie. “Een robotarm is handig voor mensen die minimale kracht in hun onderarm en handen hebben en daardoor vaak niet zelfstandig kunnen eten. Onze oplossing is een assistent robotarm die meebeweegt met de mond en verschillende soorten bestek kan gebruiken. De vereisten zijn dat de robotarm een lepel stabiel, zonder te knoeien naar de mond brengt, met een afdekklep eroverheen, zodat de soep warm blijft. We hebben ook grijpertjes bedacht waarmee salade kan worden gegeten.”

Om ervoor te zorgen dat de robotarm de mond goed kan bereiken, maken de studenten gebruik van gezichtsherkenning. Vervolgens worden alle drie de elementen (de robotarm, het bestek en gezichtsherkenning) met elkaar verbonden. Een van de studenten vertelt: “We hebben nu gewerkt met een bestaande, niet-werkende arm, maar als er meer tijd en geld beschikbaar is, dan kan de arm met een 3D-printer worden gemaakt.”

Een soeplepel en het eten van een salade, dit hebben de studenten niet zelf bedacht. Tijdens de kick-off van deze zorgchallenge drie maanden eerder in het Experimenteerhuis in Zoetermeer waren ervaringsdeskundigen Robin en Sana aanwezig. Door hun spierziekte weten zij alles van eten zonder handen. Zo vertelden zij dat hun robotarm heel traag werkt. “Mijn eten is na drie happen al koud. Soep eten of een tompouce is al helemaal niet te doen. We willen zelfstandig kunnen eten, zonder hulp van anderen,” was de wens van Sana.  Een duidelijk verzoek dus, waar de deelnemers serieus mee aan de slag zijn gegaan.

Out-of-the-box denken
De leerlingen van het Technasium van het Oranje Nassau College Parkdreef laten het door hun bedachte ontwerpproces en het definitieve ontwerp zien via een posterpresentatie. Hier komen verrassende elementen naar voren. Maak de robotarm met een clip vast aan de rolstoel en maak de arm van aluminium, want dat is goedkoop en gerecycled. Ook zij hebben goed geluisterd naar de wensen van Robin en Sana. “Bij het eten van een tompouce maak je gebruik van haakjes aan de robotarm, die eerst de bovenkant eraf haalt en daarna kan je de onderkant eten. Oh ja, en de robotarm bestuur je natuurlijk met je telefoon via een app,” licht één van de leerlingen het ontwerp toe.

Reggy Koster, ergotherapeut bij Rijndam Revalidatie, reageert enthousiast op de eindpresentaties. “Ik vind het heel mooi dat leerlingen en studenten goed hebben geluisterd naar de wensen van Robin en Sana. Ze denken out-of-the-box en denken goed na welke mogelijkheden er zijn. Regelmatig zit ik met experts om de tafel om oplossingen te bedenken voor mijn cliënten of omdat ouders graag wensen dat hun kind zelfstandiger kan leven. Dat proces hebben zij nu ook uitgevoerd. Heel waardevol.”

Leren van elkaar
De zorgchallenge ‘Eten zonder handen’ komt voort uit het Experimenteerhuis. Onder aanvoering van het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) Welzijn & Zorg werken mboRijnland, De Haagse Hogeschool, Oranje Nassau College, Melanchthon Bergschenhoek, Vierstroom Zorg Thuis, gemeente Zoetermeer, Palet Welzijn en InZet, Mobile Care, Samen Zoetermeer Gezond en ZWconnect hier aan innovatieve projecten rondom zorgtechnologie. Studenten, zorgprofessionals, cliënten en mantelzorgers experimenteren met zorgtechnologische producten.

Projectleider Arianne Riedijk: “Zoals dit project ‘Eten zonder handen. Het unieke hieraan is dat die verschillende leerlijnen samenwerken, inclusief het voortgezet onderwijs.”

Cher (docent aan het Oranje Nassau College) beaamt dit: “Die samenwerking tussen verschillende onderwijsinstellingen is zo belangrijk. Ze leren van elkaar tijdens zo’n proces. Mijn leerlingen zijn echt gegroeid. Bovendien komen zij in aanraking met een eventueel toekomstig beroep.”

Die combinatie van leren in de praktijk maakt dit project helemaal bijzonder. Of zoals Annaroos, eerstejaars HBO-ICT-student zegt: “Het is mooi om in contact te komen met de plek en de mensen voor wie wij deze opdracht bedenken.”